DEPREM ve VERTİGO
Böylesi bir duruma ne kadar dayanabiliriz? İzlediğiniz görüntüler birer film karesi değil. Hayatın içinden ve tamamen gerçek görüntüler. Hemen her gün dünyanın farklı bölgelerinde gerçekleşen en güçlü doğa olaylarından bir tanesi.
Depremler!
Depremler yıkıcı etkilerini hem fiziksel olarak hem de psikolojik olarak ortaya çıkarırlar. Pek çoğumuz hayatımızın bir döneminde depremlere maruz kaldık ve yine pek çoğumuz buna bağlı ortaya çıkan psikolojik travmayı hala taşımaya devam ediyoruz. Deprem gibi kişinin yaşamını ve fiziksel bütünlüğünü tehdit eden bir travma yaşanması ya da buna tanık olunması sonucunda bilişsel, duygusal, davranışsal ve sosyal bozuklukları içeren psikiyatrik belirtiler ortaya çıkmaktadır. Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) olarak tarif edilen bu psikolojik etkiler arasında kaygı, depresyon ve psikosomatik belirtiler bulunmaktadır. Normal durumda travmadan sonra ortaya çıkan bu belirtiler zaman içerisinde azalarak kaybolmaktadır. Fakat bazen travmaya bağlı olarak ortaya çıkan ruhsal sorunlar kalıcı olabilmektedir. Etkileri uzun yıllar süren bu doğa olayı yaşam ile ölüm arasında ince bir çizgi olarak hafızalara kazınmaktadır.
İnsan fizyolojisinde depreme benzer şekilde travma sonrası stres bozukluk durumlarına yal açan ve buna bağlı olarak beklenti anksiyetesinden majör depresyona kadar pek çok psikiatrik etkiler bırakan, hayatı ciddi şekilde olumsuz etkileyen ve pek çok hastalığın bir belirtisi olarak ortaya çıkan bir semptom var.
Vertigo!
Vertigo gerçek anlamda bir hareket illüzyonudur. Denge sisteminden (vestibüler sistem) kaynaklanan yanlış uyarımların ortaya çıkardığı istemsiz göz hareketleri ve yine buna bağlı olarak ortaya çıkan dönme hissi veya fiziksel dünyanın hareket ediyormuş algısıdır. Bir hastalıktan ziyade pek çok hastalığa eşlik eden bir semptomdur. Bu semptom birkaç saniyeden birkaç güne kadar uzayabilmekte ve hastalığa bağlı olarak tekrar tekrar ortaya çıkabilmektedir. Semptomun kendisi bir deprem algısı yaratması nedeni ile pek çok psikiyatrik bozukluğunda hazırlayıcısı olmaktadır.
Vertigo denge bozuklukları semptomlarından yalnızca bir tanesi olup denge bozuklukları altında pek çok başka semptomda bulunmaktadır. Vertigo bizim bildiğimiz anlamda gerçek baş dönmesinin tıptaki karşılığı olarakta tanımlanabilir. Çevrenin dairesel veya yukarı aşağı yönlü hareketi olabilmektedir. Buradaki hareket daha önce belirttiğim gibi bir hareket illüzyonudur. Yani gerçekte olmayan algısal bir durumdur.
Vertigo başta kulak ve merkezi sinir sistemi hastalıkları ile ilişkili olabileceği gibi pek çok metabolik ve kalpdamar sistem hastalıkları ile ilişkili olarak ortaya çıkabilmektedir.
Vertigoya neden olan hastalıkları ve güncel tedavilerini sonraki videolarda ayrıntısıyla açıklamaya çalışacağım.